25 Ekim 2012 Perşembe

6- (Ek-1) 2. ve 3. Seviye Kalp Blokları

Geçenlerde bir doktorla tanıştım ve daha önce internette okuduğum bazı bilgilerin yanlış olduğunu öğrendim. Aynı rahatsızlığı yaşayanların doğru bilgiye ulaşması için öğrendiklerimi buraya yazmamın faydalı olduğunu düşünüyorum.

Öncelikle, 3. seviye kalp bloğu benim zannettiğimden çok daha ciddi bir rahatsızlıkmış. Bende bu rahatsızlık görülmesine rağmen hastanede 5-6 gün geçirmeme bu doktor çok şaşırdı. Kendisinin görev yaptığı hastanede 3. seviye bloğu görür görmez hemen sırta ve göğüse geçici elektrotları takıp her ihtimale karşı dışarıdan pace yapmaya başlıyorlarmış. Biz kalp dursa bile hastane ortamında defibrilasyonla tekrar çalıştırabilirler diye düşünüyorduk ama öyle değilmiş. Kalbin sinir sistemi zaten çöktüğü için kalp bir kez fibrilasyona girdi mi artık elektrik şokuna da pek tepki vermiyormuş. Ayrıca adam hastanenin yaptıklarıyla birlikte benim durumuma da çok şaşırdı. Ben hiç bayılmadım ve doğru dürüst gözlerim bile kararmadı. Adam "ameliyattan önce karşılaşsaydık senin hakkında yayın yapardım" dedi. Normalde çok belirtisi oluyormuş 3. seviye kalp bloğunun. Hatta öldürüyormuş. İstatistiklere göre sadece Amerika'da 1999 - 2007 arası 2887 kişi AV tam bloktan ölmüş. Hiç fena değil.

İkinci öğrendiğim şey de, tam bloğun doğası. İnternette bazı yerlerde sanki QRS bir kez atlarsa, iki P arka arkaya gelirse ikinci derece blok, ikiden fazla P geçerse, yani ikinde fazla QRS atlıyorsa 3. seviye blok oluyor gibi anlatıyorlar. Ama aslında böyle değilmiş. Kaç kez QRS atlarsa atlasın, eğer kalp tekliyorsa ve QRS ler P arkasından geliyorsa bunların hepsi 2. seviye sayılıyormuş. Sanki kalp atmaya çalışıyor, ama nasılsa her seferinde atamıyor, 2-3 denemede (P dalgası yani) bir atıyor gibi. Yani aksak da olsa, kalp attığında kanı düzgün pompalayabiliyor ve vücuda kan gönderebiliyor. Çok uzarsa bu da ölümcül olabiliyor ama işte ben 6/1 ve 7/1 ikinci seviye blokları yaşadım ve ölmedim.

Tam blok (yani 3. seviye blok) tamamen farklı bir olaymış. Bu tipte kalbin SA ve AV düğümleri arasındaki bağlantı artık tamamen kopuyormuş. SA düğümü kendi başına düzenli P üretiyormuş, ama AV bu sinyalleri hiç alamadığı için, artık AV devre dışı kalıyor, QRS üretemiyor ve karıncık üzerindeki yardımcı sinir düğümleri kalp durmasın diye kendi başına, kendi içinde düzenli QRS üretmeye başlıyormuş. Ama bundaki problem, kanın düzgün pompalanması için önce kulakçık - hemen arkasından karıncık kasılması sağlanamıyormuş. Düzen tamamen bozulduğu için kan pompalanamıyormuş. Mesela önce karıncık sonra kulakçık kasılabiliyor, ya da ikisi aynı anda kasılabiliyormuş. Böyle olunca azcık bir süreliğine bile olsa kalp kansız kalınca hücre ölümü ve kalp krizi olabiliyormuş. Tabii beyin de çok hassas kansızlığa. O ba bayılmayla kan alamamanın etkisini gösteriyormuş.

Mesela internette google aramalarında üstlerde çıkan şu görsel çok yanıltıcı:
En alttakinin 3. seviye olduğundan emin olamayız. Devamına bakmak lazım. 2 de olablilir 3 de.

Şu EKG tam bloğu güzel gösteriyor:
Burda P'ler okla gösterilmiş. Kendi içinde 100+ bpm gibi bir hızda düzenli P dalgaları var. QRS ler de yaklaşık 45 bpm ile kendi içinde düzenli, ama P'lerden tamamen bağımsız. Burada mesela 2. 3. ve 4. QRS lerden önce P yok ve hemen sonra P var. Yani vücuda kan gönderilememiş. 5. de düzgüne yakın bir kalp hareketi var. Ama her halükarda QRS ler AV tarafından doğal şekilde üretilmediği için, kalbin acil durum sinir düğümleri tarafından üretildiği için, kalbin verimi azalıyor.

Sonuç olarak ölümden dönmüşüm. 

Şu an süper ama. EKG lerim normal insanlardan daha düzgün. Mesela şu, pili aktif pace yapan birinin EKG'si imiş:
Benimki de böyle bir şey. Saat gibi mâşallah.

Biraz teknik bir yazı oldu ama zaten rahatsızlanan araştırıyor hepsini öğreniyor. Konuyu bilenin anlayabileceği kadar basit oldu zannediyorum.